Co wiąże się z obowiązkami instytucji obowiązanych? Wspomnieliśmy już o szeregu procedur wynikających z ustawy o przeciwdziałaniu praniu pieniędzy i finansowaniu terroryzmu, jednak co dzieje się w przypadku uchybienia obowiązków narzuconych przez ustawodawcę?
Czy niewiedza bądź zwykłe pominięcie usprawiedliwia nas przed odpowiedzialnością?
Niestety nie...
Dzieje się tak dlatego, że jedną z głównych zasad prawa jest reguła ignorantia iuris nocet (nieznajomość prawa szkodzi). Szeroko rozumiana zasada oznacza, iż nie można tłumaczyć się nieznajomością prawa. Nieznajomość przepisów oraz swoich ustawowych obowiązków nie zwalnia od ich przestrzegania czy odpowiedzialności. Należy o tym zawsze pamiętać – jeżeli potrzebują Państwo wsparcia w wypełnieniu swoich obowiązków oraz uniknięcia kar przewidzianych przez ustawodawcę, zachęcamy do kontaktu z naszymi ekspertami, którzy dzięki swojemu doświadczeniu służą pomocą w objaśnieniu oraz wypełnieniu obowiązków nałożonych na instytucje obowiązane.
Niniejszy artykuł może wydawać się przerażający, jednak pamiętaj, że ani Ty ani Twoja firma nie jesteście w tym sami! W razie jakichkolwiek pytań zapraszamy do kontaktu z naszymi ekspertami.
Zatem do jakiej odpowiedzialności ustawodawca pociąga instytucje obowiązane ustawą AML?
Kary przewidziane ustawą AML można podzielić na trzy grupy, są to:
kary administracyjne;
kary pieniężne;
sankcje karne.
Kary administracyjne
Przepisy prawne przewidują odpowiedzialność administracyjną za niewykonanie oraz nieprawidłowe wywiązywanie się z obowiązków ustawowych.
Do kar administracyjnych należą:
opublikowanie informacji na temat instytucji obowiązanej oraz zakresie naruszenia przepisów w Biuletynie Informacji Publicznej;
nakaz zaprzestania podejmowania przez instytucję obowiązaną określonych czynności związanych z AML;
cofnięcie koncesji lub zezwolenia na prowadzoną działalność, oczywiście o ile jej prowadzenie wymaga koncesji lub zezwolenia;
wykreślenie instytucji z rejestru działalności regulowanej, jeśli została ona wcześniej do niego wpisana;
zakaz pełnienia obowiązków na stanowisku kierowniczym przez osobę odpowiedzialną za naruszenie dokonane w ramach instytucji obowiązanej, przez okres nie dłuższy niż rok;
kara pieniężna.
Kary pieniężne
Wysokość kar pieniężnych zależy od kilku czynników:
Po pierwsze, należy ustalić, czy jest możliwe ustalenie kwoty korzyści uzyskanej bądź straty wygenerowanej przez instytucję obowiązaną w wyniku naruszenia ustawy AML.
Karę pieniężną nakłada się do wysokości dwukrotności kwoty korzyści osiągniętej lub straty unikniętej przez instytucję obowiązaną w wyniku naruszenia albo – gdy nie jest możliwe ustalenie kwoty tej korzyści lub straty – do wysokości równowartości kwoty 1 mln euro.
Po drugie, istnieją szczególne sytuacje, w których nałożone kary mogą być znacząco wyższe. Dotyczy to m.in. banków, spółdzielczych kas oszczędnościowo-kredytowych, instytucji płatniczych i pożyczkowych, firm inwestycyjnych, funduszy inwestycyjnych, pośredników ubezpieczeniowych, a także przedsiębiorców prowadzących działalność taką jak kantorowa czy polegająca na udostępnianiu skrytek sejfowych.
W przypadku osoby fizycznej kara może wynieść do 20.868.500 zł, a w wypadku osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej nieposiadającej osobowości prawnej – do równowartości 5 mln euro albo do 10% obrotu ze sprawozdania finansowego za ostatni rok obrotowy lub z ostatniego skonsolidowanego sprawozdania finansowego za rok obrotowy.
Po trzecie, w przypadku stwierdzenia naruszenia przez instytucję obowiązaną określonych obowiązków (katalog wymieniony został w art. 150 ust. 4 ustawy AML) organy nadzorcze mogą nałożyć odrębną karę finansową na osobę odpowiedzialną za AML.
Osoba wyznaczona jako odpowiedzialna za wykonanie obowiązków określonych w ustawie może zostać ukarana karą pieniężną do wysokości 1 mln zł.
Sankcje karne
Za naruszenie obowiązków narzuconych przez ustawodawcę mogą być nałożone nie tylko kary administracyjne, ale również sankcje karne.
Odpowiedzialność karną w obszarze AML regulują - ustawa o przeciwdziałaniu praniu pieniędzy oraz finansowania terroryzmu, a także kodeks karny.
Odpowiedzialność karna wynikająca z ustawy AML to kara grzywny i/lub kara pozbawienia wolności od 3 miesięcy do lat 5.
Natomiast odpowiedzialność karna wynikająca z kodeksu karnego może mieć formę pozbawienia wolności od 6 miesięcy aż do 8 lat.
To bardzo ważne, aby przestrzegać swoich obowiązków oraz znać konsekwencje ich niewykonania bądź nienależytego wykonania. Niniejszy artykuł może wydawać się przerażający, jednak pamiętaj, że ani Ty ani Twoja firma nie jesteście w tym sami! W razie jakichkolwiek pytań zapraszamy do kontaktu z naszymi ekspertami.